Η ανακοίνωση της διάγνωσης Καρκίνου του Μαστού είναι μια απαιτητική διαδικασία, τόσο για την ασθενή που δέχεται ένα σοβαρό πλήγμα όσο και για το θεράποντα ιατρό που καλείται να διαχειριστεί τη βαρύτητα της νόσου και την ψυχική φόρτιση της ασθενούς και του περιβάλλοντός της. Για το λόγο αυτό η συνάντηση για μια τόσο σημαντική ενημέρωση θα πρέπει να έχει συγκεκριμένους στόχους και να γίνει κάτω από κατάλληλες συνθήκες, προϋποθέσεις που πρέπει να φροντίσει ο θεράπων ιατρός.
ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΙΑΤΡΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ;
Ο θεράπων ιατρός που θα αναλάβει το έργο της ενημέρωσης της ασθενούς του ότι έχει τεθεί η διάγνωση καρκίνου του μαστού , θα πρέπει:
- Να αξιολογήσει τη συνολική κατάσταση της υγείας της ασθενούς με βάση την ηλικία, το ατομικό και οικογενειακό ιστορικό, τα συνοδά νοσήματα, τη φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνει, την αναπαραγωγική φάση που βρίσκεται, τη δυνατότητα πρόσβασης στο σύστημα υγείας, το οικογενειακό περιβάλλον και τέλος την εργασιακή και ασφαλιστική της κατάσταση.
- Να καταλάβει τι γνωρίζει η ασθενής για τον καρκίνο του μαστού, ποιες θεωρεί ότι είναι οι συνέπειες μιας τέτοιας διάγνωσης και ποιες προσδοκίες διατηρεί.
- Να αναλύσει με επιστημονική ακρίβεια τη μορφή και το στάδιο της νόσου της συγκεκριμένης ασθενούς τη στιγμή της διάγνωσης
- Να περιγράψει τις επιπλέον εξετάσεις στις οποίες πρέπει να υποβληθεί και το λόγο για τον οποίο πρέπει να γίνει αυτό
- Να προτείνει με βάση τη νόσο και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ασθενούς ένα θεραπευτικό πλάνο και μια επιστημονική ομάδα για την εφαρμογή του.
- Να αναλύσει την προβλεπόμενη αξία της προτεινόμενης θεραπείας αλλά και τις πιθανές επιπλοκές και τους τρόπους αντιμετώπισής τους
- Να παρουσιάσει μια ειλικρινή πρόγνωση της νόσου για τη συγκεκριμένη ασθενή και τη συμβολή των θεραπειών σε αυτή
- Να προσδιορίσει τη δυνατότητα της ασθενούς να διαχειριστεί με ασφάλεια τη θεραπευτική διαδικασία ή είναι απαραίτητη η παρουσία υπεύθυνου για εκείνη προσώπου, που θα αναλάβει αυτή τη διαχείριση κατόπιν ενυπόγραφης συναίνεσης.
ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΚΑΤΑΛΛΗΛΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΤΟΣΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ;
Ιδιωτικότητα
Θα πρέπει να είναι αυτονόητο ότι η ανακοίνωση μια τέτοιας πληροφορίας θα πρέπει να γίνει στο άτομο το οποίο αφορά και με σεβασμό στα προσωπικά του δεδομένα.
Κατάλληλο Περιβάλλον
Ένας ήσυχος και ήρεμος χώρος, χωρίς τηλεφωνήματα και άλλες παρεμβολές, δίνει περιθώριο στο γιατρό να αναλύσει τα δεδομένα και στην ασθενή να τα προσλάβει.
Διαθέσιμος Χρόνος
Είναι απαραίτητο ο γιατρός να διαθέσει χρόνο για να περιγράψει με σαφήνεια τη διάγνωση και η ασθενής για να διατυπώσει κάθε της απορία, ακόμα και σε περισσότερες από μία συνεδρίες.
Σαφής Λόγος
Είναι σημαντικό η ιατρική περιγραφή να βασίζεται σε λέξεις που οι ασθενείς μπορούν να κατανοήσουν πλήρως, καθώς η χρήση όρων που δεν κατανοούμε μας ωθούν να πιστέψουμε ότι τα πράγματα είναι πιο άσχημα από όσο φανταζόμαστε. Είναι ακόμη χρήσιμο να αποφεύγονται λέξεις αρνητικά φορτισμένες και να γίνεται σταδιακά η παράθεση των δεδομένων, ώστε να δίνεται χρόνος στην ασθενή να τα εμπεδώσει.
Αμφίδρομη επικοινωνία
Είναι εξαιρετικά κρίσιμο η ασθενής να νιώσει άνετα ώστε να διατυπώσει τις απορίες της αλλά και να εκφράσει τις σκέψεις και τα συναισθήματά της από το σοκ της διάγνωσης.
Ενσυναίσθηση
Η αντίληψη και ο σεβασμός των συναισθημάτων της ασθενούς συμβάλλει ουσιαστικά στην ομαλή θεραπευτική διαδικασία, καθώς ο καρκίνος του μαστού έχει την ιδιαιτερότητα ότι προσβάλλει την υγεία της γυναίκας αλλά ενδέχεται να επηρεάσει και την εμφάνισή της. Μια ενδεχόμενη αναγκαία μαστεκτομή δεν είναι ποτέ “απλή” υπόθεση για κάθε γυναίκα, ανεξαρτήτως ηλικίας και οικογενειακής κατάστασης.
Η παρουσία ενός σημαντικού προσώπου για την ασθενή
Είναι σημαντικό για την ασθενή να έχει δίπλα της έναν δικό της άνθρωπο, δυνατότητα για την οποία μπορεί να ενημερωθεί στη φάση προγραμματισμού του ραντεβού της.
Επαγγελματισμός
Συνίσταται σε μια ολοκληρωμένη παρουσίαση της ιατρικής ομάδας που απευθύνεται η ασθενής με την παράθεση των επιστημονικών δεδομένων που αφορούν στη νόσο της και στο προτεινόμενο θεραπευτικό πλάνο, την επεξήγηση του χρονικού πλαισίου εφαρμογής, την κάλυψη ασφαλιστικών και εργασιακών θεμάτων, αλλά και την ψυχολογική υποστήριξη που είναι δυνατό να παρασχεθεί.
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΣΤΗ ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Shared Decision Making
Οι ασθενείς που γνωρίζουν λεπτομέρειες της νόσου τους και έχουν ένα σαφές σχέδιο θεραπείας καλλιεργούν ρεαλιστικές προσδοκίες και είναι λιγότερο πιθανό να αισθάνονται άγχος και αβεβαιότητα. Όταν δε τους δίνεται η δυνατότητα ενημερωμένης επιλογής μεταξύ εναλλακτικών σχεδιασμών αισθάνονται ότι ανακτούν τον έλεγχο σε μια συνθήκη που ανέτρεψε τη ζωή τους αναπάντεχα. Είναι πιθανό η ψυχολογική τους κατάσταση στη συνάντηση στην οποία μαθαίνουν ότι έχουν καρκίνο να μην επιτρέπει τη διεξοδική συζήτηση του θεραπευτικού πλάνου. Είναι πολύ σημαντικό ωστόσο να επιστρέψουν στο σπίτι τους γνωρίζοντας ότι ο έλεγχος παραμένει στα δικά τους χέρια με αναντικατάστατο αρωγό την ιατρική ομάδα που εμπιστεύονται. Ο ασθενής πρέπει να νιώσει ασφάλεια ότι θα αντιμετωπιστεί με σεβασμό και θα κάνει χρήση όλων των δυνατοτήτων της επιστήμης και της ιατρικής. Η πίστη του στη θετική έκβαση είναι ουσιαστικό μέρος της θεραπείας του!