Οι διαταραχές ανάπτυξης αναφέρονται στη φάση αύξησης των μαστών από την παιδική μορφή τους στην ώριμη ενήλικη εικόνα. Μπορεί να αφορούν:
– στη συμμετρία των μαστών μεταξύ τους
– στη μορφή των μαστών και την απόκλισή τους από το θεωρούμενο ως φυσιολογικό
– στο μέγεθος των μαστών
Κάποιες από αυτές είναι συχνές και μικρής σημασίας ενώ άλλες ενδέχεται να δημιουργούν σημαντικά προβλήματα τόσο μορφής όσο και λειτουργίας.
Διαταραχές συμμετρίας μαστού
Μικρός βαθμός διαφοράς του μεγέθους των μαστών παρατηρείται συχνά, είναι αγνώστου αιτιολογίας και θεωρείται φυσιολογικός. Ωστόσο, εκσεσημασμένη διαφορά στη συμμετρία των μαστών θεωρείται παθολογική και μπορεί να οφείλεται σε υποπλασία του ενός μαστού ή υπερτροφία του άλλου. Σε κάθε περίπτωση η κατάσταση επιβαρύνει ψυχολογικά την ασθενή και χρήζει πλαστικής αποκατάστασης με συνδυασμό τεχνικών αύξησης/ μείωσης του μεγέθους, διόρθωσης της πτώσης και επίτευξης συμμετρίας των μαστών.
Διαφορές παρατηρούνται και ως προς τη θέση των μαστών στο θωρακικό τοίχωμα, και συγκεκριμένα ως προς τη μέση γραμμή (έσω- έξω θέση) καθώς και ως προς την απόστασή τους από την κλείδα (άνω- κάτω). Συνήθως είναι ανεπαίσθητες και περνούν απαρατήρητες από τις ίδιες τις γυναίκες, γίνονται ωστόσο αντιληπτές σε καταστάσεις αισθητικών επεμβάσεων ή επεμβάσεων αποκατάστασης μετά ογκολογικό χειρουργείο.
Διαταραχές μορφής μαστών
Η πιο συχνή ίσως διαταραχή αυτής της κατηγορίας είναι οι εισέχουσες θηλές καθώς εμφανίζεται στο 2% του πληθυσμού. Πιθανότατα η κατάσταση οφείλεται σε υπέρμετρη ανάπτυξη συνδετικού ιστού οπισθοθηλαία κατά την εμβρυική ζωή, που οδηγεί σε καθήλωση της θηλής και αδυναμία έγερσής της. Η αισθητική και λειτουργική επιβάρυνση(αδυναμία θηλασμού) συνοδεύεται και από ψυχολογικές συνέπειες. Είναι δυνατή η χειρουργική αποκατάσταση (απελευθέρωση θηλής) με καλά ποσοστά επιτυχίας.
Οι σωληνώδεις μαστοί χαρακτηρίζονται από το ότι δεν εμφανίζουν το φυσιολογικό σφαιρικό σχήμα, αλλά λόγω της παρουσίας ενός περιοριστικού δακτυλίου στη βάση τους, σε συνδυασμό με μειωμένο μαζικό παρέγχυμα, δίνουν την εντύπωση προβολής του αδένα προς την θηλαία άλω, η οποία και διογκώνεται δυσανάλογα. Είναι απαραίτητη η αισθητική αποκατάσταση της δυσμορφίας με συνδυασμό τεχνικών που περιλαμβάνουν διατομή του δακτυλίου, μείωση της άλω και εάν χρειάζεται, αύξηση του μαστού με ένθεμα σιλικόνης.
Διαταραχές μεγέθους μαστών
Η πιο σημαντική διαταραχή αυτής της κατηγορίας είναι η λεγόμενη νεανική υπερτροφία, δηλαδή η αγνώστου αιτιολογίας υπέρμετρη ανάπτυξη των μαστών πέριξ και μετά το πέρας της εφηβείας. Άλγος αυχένα, ράχης, ώμου, διαταραχές στάσης σώματος, αναπνευστική δυσχέρεια, νέκρωση δέρματος έχουν περιγραφεί. Μέτρηση επιπέδων ορμονών, τεστ εγκυμοσύνης και μαγνητική μαστογραφία για αποκλεισμό ταχέως αναπτυσσόμενης μάζας πρέπει να προηγηθούν της διάγνωσης. Χειρουργική αποκατάσταση για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων αλλά και της ψυχολογικής επιβάρυνσης, συνιστάται μετά το πέρας της εφηβείας, ώστε να έχει ολοκληρωθεί η ανάπτυξη και να μειωθεί ο κίνδυνος υποτροπής.