Μασχαλιαίος Λεμφαδενικός Καθαρισμός
Ως μασχαλιαίος λεμφαδενικός καθαρισμός ορίζεται η αφαίρεση των λεμφαδένων της μασχάλης και διακρίνεται ανάλογα με τα χειρουργικά επίπεδα σε 1ου– 2ου και 3ου επιπέδου. Αποτελούσε για πολλά χρόνια τη βασική χειρουργική τεχνική για την εκτίμηση των μασχαλιαίων λεμφαδένων και εφαρμοζόταν σε κάθε διηθητικό καρκίνωμα, ανεξαρτήτως του εάν ήταν διηθημένοι οι μασχαλιαίοι λεμφαδένες ή όχι, καθώς στηριζόταν στην πεποίθηση ότι προσφέρει ούτως ή άλλως βελτίωση στην επιβίωση των ασθενών.
Τεχνική: ο λεμφαδενικός καθαρισμός της μασχάλης στοχεύει στην απομάκρυνση των λεμφαδένων χωρίς να θυσιάσει ζωτικές δομές που υπάρχουν στη μασχαλιαία κοιλότητα. Πραγματοποιείται μέσω εγκάρσιας τομής στη βάση της μασχάλης ή με επέκταση της βασικής τομής, σε περίπτωση μαστεκτομής, και ακολουθεί σταδιακή αποκόλληση του συνδετικολιπώδους ιστού της μασχάλης που περιέχει τους λεμφαδένες, από αγγεία (μασχαλιαία αγγεία, αγγεία του πλατέος ραχιαίου μυός) και νεύρα (άνω άκρου, πλάγιου θωρακικού τοιχώματος). Συνήθως αφαιρούνται οι λεμφαδένες μέχρι πίσω από τον ελάσσονα θωρακικό μυ (1ου& 2ου επιπέδου) και εάν υπάρχουν ψηλαφητοί λεμφαδένες προς την κορυφή της μασχάλης (3ου επιπέδου) αφαιρούνται και αυτοί. Ο λεμφαδενικός καθαρισμός θεωρείται πλήρης όταν περιέχει τουλάχιστον 10 λεμφαδένες.
Επιπλοκές: Ακριβώς λόγω των εκτεταμένων εκτομών στην περιοχή της μασχάλης καταγράφονται επιπλοκές που διακρίνονται σε:
- Συχνές, λιγότερο σοβαρές: σέρωμα (συλλογή ορού), νευροπαθητικό άλγος (διατομή αισθητικών νεύρων)
- Λιγότερο συχνές, σοβαρές: λεμφοίδημα (συλλογή λέμφου στο άνω άκρο), κάκωση κινητικών νεύρων
Ακριβώς λόγω της νοσηρότητας που συνεπάγεται ο λεμφαδενικός καθαρισμός αλλά και της διαπίστωσης ότι στους ασθενείς με αρνητικούς λεμφαδένες δεν προσφέρει κάποια βελτίωση στην επιβίωσή τους, ήρθε η τεχνική του λεμφαδένα φρουρού να εξασφαλίσει το διαχωρισμό των ασθενών με θετικούς και αρνητικούς λεμφαδένες, ώστε:
- οι ασθενείς με θετικούς λεμφαδένες, να υποβληθούν σε πλήρη λεμφαδενικό καθαρισμό, στο πλαίσιο ριζικής απομάκρυνσης της νόσου, καθώς θα ωφεληθούν με μείωση της πιθανότητας υποτροπής
- οι ασθενείς με αρνητικούς λεμφαδένες, να διασώσουν τους λεμφαδένες τους, αφού η αφαίρεση δεν τους προσφέρει όφελος και ταυτόχρονα να αποφύγουν τις επιπλοκές ενός λεμφαδενικού καθαρισμού.
Ενδείξεις: του λεμφαδενικού καθαρισμού είναι:
- αδυναμία- αποτυχία ανίχνευσης λεμφαδένα φρουρού
- θετικός λεμφαδένας φρουρός
- προχωρημένο καρκίνωμα, όπου έχει αντένδειξη η διενέργεια βιοψίας Λεμφαδένα Φρουρού
Άλλες τεχνικές
Στην προσπάθεια να μειωθούν οι επιπλοκές από τη χειρουργική της μασχάλης έχουν αναπτυχθεί και άλλες τεχνικές, σε πειραματικό κυρίως επίπεδο και με υποσχόμενα αποτελέσματα, αλλά που δεν αποτελούν ακόμη εγκαθιδρυμένες τεχνικές από άποψη ασφάλειας και αποτελεσματικότητας. Τέτοιες τεχνικές είναι:
– ο ενδοσκοπικός λεμφαδενικός καθαρισμός, με είσοδο ενδοσκοπίου στη μασχαλιαία κοιλότητα διαμέσου πολύ μικρών τομών και αφαίρεση των λεμφαδένων χωρίς μείζονα τραύματα και αποκολλήσεις
– η ανάστροφη χαρτογράφηση της μασχάλης (Axillary Reverse Mapping), με έγχυση μπλε χρωστικής σε κατάλληλο σημείο στο άνω άκρο και ανίχνευση των λεμφαδένων στη μασχάλη που αποχετεύουν τη λέμφο από το άνω άκρο, ώστε να διαφυλαχθούν αυτοί, σε σχέση με τους λεμφαδένες που αποχετεύουν το μαστό, που θα πρέπει ίσως να απομακρυνθούν και να αποφευχθεί παράλληλα το λεμφοίδημα του άνω άκρου, που είναι σοβαρή και δυσίατη επιπλοκή.
Διαβάστε για τους Λεμφαδένες Μασχάλης:
Σε μια διάγνωση κακοήθειας στο μαστό είναι απαραίτητο να εκτιμηθεί εάν η νόσος έχει επεκταθεί ή όχι στους περιοχικούς λεμφαδένες.
Οι λεμφαδένες αποτελούν δομικά στοιχεία του λεμφικού συστήματος, που ανήκει στο κυκλοφορικό σύστημα, και παίζουν σημαντικό ρόλο στην άμυνα του οργανισμού.