Μικροαποτιτανώσεις Μαστού

Η ευρεία εφαρμογή του μαστογραφικού ελέγχου σε ασυμπτωματικές γυναίκες έχει οδηγήσει στη συχνή ανεύρεση σημείων στην απεικόνιση που διαφέρουν από την τυπικά καλοήθη εικόνα, ενώ δεν αντιστοιχούν σε κάποιο ψηλαφητικό εύρημα. Τα σημεία αυτά αναφέρονται ως ύποπτα μαστογραφικά ευρήματα και χρήζουν κάποιας μορφής βιοψία, για τον αποκλεισμό της ύπαρξης αρχόμενης κακοήθειας. Από τα πιο συχνά μαστογραφικά ευρήματα είναι οι λεγόμενες αποτιτανώσεις. Αυτές αποτελούνται από άλατα ασβεστίου (οξαλικού και υδροξυαπατίτη) που εναποτίθενται είτε στους πόρους του αδένα – στο εσωτερικό του αυλού τους- είτε και στο συνδετικό ιστό, στο λεγόμενο στρώμα του μαστού.
Μπορεί να είναι μεγέθους χιλιοστών και εμφανείς με γυμνό οφθαλμό οπότε χαρακτηρίζονται ως μακροαποτιτανώσεις ή να είναι μικροσκοπικές, ορατές σε μεγέθυνση οπότε χαρακτηρίζονται ως μικροαποτιτανώσεις.
Ο ακριβής μηχανισμός της δημιουργίας τους δεν είναι γνωστός και φαίνεται να σχετίζεται με τον τρόπο λειτουργίας των αδενικών κυττάρων του μαστού. Αυτά που γνωρίζουμε ωστόσο για τις αποτιτανώσεις, είναι ότι:

– δεν φαίνεται να σχετίζονται με το ιστορικό θηλασμού της γυναίκας, καθώς εμφανίζονται και σε γυναίκες που δεν έχουν θηλάσει
– έχουν ποικίλη μορφολογία και κατανομή
– όταν κριθούν ύποπτες, ενδέχεται να υποκρύπτουν μια αρχόμενη κακοήθεια σε ποσοστό συνολικά 20%.

Δείτε το παρακατω video:

Ποιες αποτιτανώσεις θεωρούνται ύποπτες;

Η ανάγκη για ακρίβεια στη διάγνωση οδήγησε στην προσπάθεια να κατηγοριοποιηθούν μορφολογικά οι αποτιτανώσεις, ώστε να αντιμετωπίζονται ανάλογα. Οι πιο μεγάλες, σαφούς σχήματος και μεγάλης σκιερότητας  αποτιτανώσεις, οι λεγόμενες μακροαποτιτανώσεις, θεωρούνται με σπάνιες εξαιρέσεις καλοήθεις. Αντίθετα, οι μικροαποτιτανώσεις χρήζουν περεταίρω μελέτης, συνήθως με επιπλέον μαστογραφικές λήψεις, ώστε να εκτιμηθούν λεπτομερώς τα επιμέρους χαρακτηριστικά τους και να τεθεί ή όχι η ένδειξη βιοψίας. Κατά τις επιπλέον λήψεις εκτιμάται:

– η ομαδοποίησή τους, εάν δηλαδή είναι διάσπαρτες (καλοήθεις) ή συρρέουσες, συγκεντρωμένες σε μικρή έκταση (> 3 αποτιτανώσεις σε 1mm²  της επιφάνειας του μαστού) οπότε και θεωρούνται ύποπτες
– η μορφή τους, εάν δηλαδή παρουσιάζουν ποικιλία μορφών, οι λεγόμενες πλειόμορφες ή ασάφεια σχήματος και έντασης, οι λεγόμενες άμορφες, που θεωρούνται αμφότερες ύποπτες
– η κατανομή μεταξύ τους, εάν δηλαδή είναι τυχαία ή εμφανίζονται να στοιχίζονται κατά μήκος του πόρου, σαν να σχηματίζουν το εκμαγείο του, οι λεγόμενες γραμμικές, που θεωρούνται επίσης ύποπτες
– η κατανομή τους μέσα στο μαστό, οπότε εκτιμάται εάν συγκεντρώνονται σε ένα τμήμα του μαστού, με κατανομή λοβού,  λέγονται τμηματικές και θεωρούνται ύποπτες
– η συμπεριφορά τους στο χρόνο, εάν δηλαδή αυξάνονται αριθμητικά σε επαναληπτικούς ελέγχους, οπότε ενδέχεται να υποκρύπτουν μια εξελισσόμενη κατάσταση  και άρα ύποπτη

Ποια είναι η διαχείριση των ύποπτων μικροαποτιτανώσεων;

Όταν οι μικροαποτιτανώσεις εκτιμηθούν ύποπτες, είναι απαραίτητη η βιοψία τους. Δεδομένου ότι οι μικροαποτιτανώσεις είναι μαστογραφικό εύρημα και δεν έχουν συνήθως ψηλαφητική ή υπερηχογραφική αντιστοίχιση, ο ακριβής εντοπισμός τους και η αφαίρεση τους πρέπει να γίνει με βάση τη μαστογραφία. Η αφαίρεση αυτή και η βιοψία τους μπορεί να γίνει:

– διαδερμικά, με στερεοτακτική μαστογραφική καθοδήγηση
– χειρουργικά,  με ανοιχτή βιοψία μετά από τοποθέτηση κατάλληλου οδηγού, επίσης υπό μαστογραφική καθοδήγηση

Η διαδερμική βιοψία γίνεται με τη βοήθεια υψηλής τεχνολογίας μαστογραφικών τραπεζών, όπου γίνεται εντοπισμός της βλάβης στις 3 διαστάσεις μέσα στο μαστό, δηλαδή στερεοτακτικά και υπό τοπική αναισθησία λαμβάνονται με ειδικές βελόνες κενού αντιπροσωπευτικά τεμαχίδια από την αλλοίωση. Το τραύμα του μαστού είναι μικρό και δεν χρειάζεται ειδικούς χειρισμούς για τη σύγκλεισή του ενώ η ασθενής δεν χρειάζεται νοσηλεία. Το αποτέλεσμα της εξέτασης μπορεί να είναι:

– καλοήθης αλλοίωση που παρακολουθείται για 2 χρόνια
– κακοήθεια, οπότε ακολουθεί θεραπευτική επέμβαση
– αμφιλεγόμενου δυναμικού αλλοίωση, που οδηγεί σε χειρουργική βιοψία της περιοχής των μικροαποτιτανώσεων
Όταν δεν είναι δυνατή η διαδερμική βιοψία ή έχει δώσει αμφιλεγόμενο αποτέλεσμα, διενεργείται χειρουργική αφαίρεση της περιοχής του μαστού που φέρει τις μικροαποτιτανώσεις. Αυτή γίνεται ως εξής:

– πριν τη χειρουργική επέμβαση, η ασθενής οδηγείται στο μαστογράφο, όπου γίνεται εντοπισμός της βλάβης με κατάλληλες μαστογραφικές λήψεις και τη βοήθεια βαθμονομικών πιέστρων
– ακολουθεί τοποθέτηση, υπό τοπική αναισθησία, ενός κατάλληλου σύρματος (hook wire) στην ύποπτη περιοχή των μικροαποτιτανώσεων, που αγκιστρώνεται στο επίμαχο σημείο με στόχο να οδηγήσει το χειρουργό στο σημείο ενδιαφέροντος
– επιβεβαιώνεται μαστογραφικά η σωστή τοποθέτηση του οδηγού και αυτός συνοδεύει την ασθενή στο χειρουργείο
– μετά τη εισαγωγή της ασθενούς στην αναισθησία και πάντα με τις αρχές της ογκοπλαστικής χειρουργικής, διενεργείται κρυφή χειρουργική τομή και ανεύρεση του οδηγού μέσα στο μαζικό αδένα.
– αφαιρείται τμήμα μαζικού αδένα πέριξ της απόληξης του σύρματος, προσανατολίζεται σε σχέση με τη θέση του στο μαστό και αποστέλλεται διεγχειρητικά για μαστογραφική επιβεβαίωση της λήψης επαρκούς δείγματος της βλάβης
– εφόσον υπάρξει επιβεβαίωση, το τραύμα συγκλείεται και πάλι με τις αρχές της ογκοπλαστικής χειρουργικής.

Η αποθεραπεία είναι ταχεία με επιστροφή της ασθενούς στην καθημερινότητά της την επόμενη ημέρα.

Η οριστική αντιμετώπιση τίθεται με το αποτέλεσμα της ιστολογικής εξέτασης του παρασκευάσματος:
– εάν η διάγνωση αφορά σε καλοήθεια, δεν χρειάζεται περαιτέρω χειρισμός
– εάν η διάγνωση είναι κακοήθεια, ακολουθεί η κατάλληλη θεραπεία

Διαβάστε για Επεμβάσεις Καλόηθων Παθήσεων: